Di cư tự do là vấn đề nóng hiện nay ở Đắk Nông nói riêng và khu vực Tây Nguyên nói chung. Sinh kế của những người dân di cư tự do đang đặt ra nhiều vấn đề cần phải giải quyết đối với các nhà chính sách, chính quyền địa phương các cấp và các tổ chức đoàn thể. Nghiên cứu này sử dụng cách tiếp cận từ phân tích khung sinh kế để làm rõ hiện trạng sinh kế của di cư tự do, trên cơ sở kết quả phân tích thực trạng các nguồn sinh kế của người dân di cư tự do
đề xuất các giải pháp cải thiện sinh kế cho người dân di cư tự do trên địa bàn tỉnh Đắk Nông. Kết quả phân tích cho thấy: trong thời gian gần đây, các nguồn lực sinh kế của các hộ di cư tự do đã được cải thiện, các hoạt động sinh kế đã định hình và bắt đầu phát triển, đời sống vật chất tính thần của các hộ mặc dù còn khó khăn thiếu thốn nhưng đang được cải thiện. Tuy vậy, việc cải thiện sinh kế cho người di cư tự do cũng đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro và thách thức như: nguồn lực đất đai khó khăn, tranh chấp, nguồn vốn con người thấp, khả năng tiếp cận thị trường tài chính, văn hóa, nước sạch khó khăn hoặc không thể thực hiện. Để giải quyết vấn đề này cần thực hiện đồng bộ bảy giải pháp trong đó cải thiện nguồn vốn con người và quan trọng nhất.