Những biến đổi căn bản của thôn/làng người HMông ở huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang trước và sau năm 1986, đó là: sự gia tăng số lượng thôn/làng và số hộ gia đình trên một địa vực cư trú, thậm chí bị co hẹp đi do sự chia tách thôn/làng, dẫn đến những biến đổi không gian sinh tồn, cũng như thiết chế xã hội và cơ chế quản lý các mối quan hệ trong thôn/làng của người HMông.