Trong thời gian gần đây, với việc Việt Nam đã tham gia và đang đàm phán những Hiệp định Thương mại tự do thế hệ mới, điển hình là gia nhập Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương và chuẩn bị ký kết Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU, cải cách thể chế ở Việt Nam trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Các FTA thế hệ mới có tác động trực tiếp và gián tiếp đến thể chế của Việt Nam, đòi hỏi Việt Nam phải rà soát, bổ sung và hoàn thiện hệ thống luật pháp của mình cho phù hợp với các cam kết trong các Hiệp định Thương mại tự do thế hệ mới. Bài viết này khảo sát vấn đề đó, thông qua rà soát các luật, bộ luật của Việt Nam đặc biệt có liên quan đến nguyên tắc cạnh tranh công bằng, cải cách doanh nghiệp nhà nước, quyền tự do thành lập công đoàn và thương lượng tập thể của người lao động, bảo vệ nhà đầu tư...