Trong tác phẩm tự sự, có hai loại mô thức: loại hình tâm lý tập trung vào mô tả trạng thái tâm lý tập trung vào mô tả trạng thái tâm lý và những xúc cảm thể nghiệm của nhân vật. Loại hình phi tâm lý tập trung vào mô tả hành động của nhân vật. Bài viết tìm hiểu cấu trúc của mô thức tâm lý trong tiểu thuyết của Vũ Trọng Phụng theo quan điểm này, qua việc phân tích những biểu hiện của nó như cái ghen, tính tự ái và tâm lý ích kỷ, vụ lợi, tâm lý quý tộc và quái dị.