Tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất (1897-1914) làm nền kinh tế Việt Nam nói chung, Nam Kỳ nói riêng có nhiều chuyển biến sâu sắc theo hướng đa ngành, đa lĩnh vực trên cả hai mặt tích cực lẫn tiêu cực. Cấu trúc xã hội cũng thay đổi với một xã hội thuộc địa có sự hiện diện của nhiều mối quan hệ sản xuất khác nhau đan xen. Bên cạnh các giai cấp, tầng lớp đã có trong xã hội phong kiến như địa chủ, nông dân, thợ thủ công thì các giai cấp, tầng lớp mới cũng ra đời. Đây là hệ quả xã hội từ chính sách khai thác thuộc địa của chủ nghĩa thực dân, trong đó nổi bật là sự xuất hiện của giai cấp tư sản - tầng lớp đại diện cho phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa.