Cùng chung mạch nguồn văn hóa, văn học dân gian Đông Nam Á, truyện cổ tích thần kì Việt Nam - Lào có nhiều nét tương đồng trong môtip xây dựng nhân vật mồ côi. Nhân vật mồ côi trong truyện cổ tích Việt Nam - Lào thường là những nhân vật sinh ra đã nghèo khổ và đón nhận nhiều bất hạnh trong cuộc đời, thường xuyên bị áp bức, bóc lột nhưng với bản chất, tính cách tốt đẹp đã nhận được sự giúp đỡ của các lực lượng thần kì, vượt qua mọi khó khăn thử thách để có được cuộc sống ấm no hạnh phúc. Trong hành trình đi đến cuộc sống hạnh phúc, tác giả dân gian hai nước Việt - Lào đã để nhân vật mồ côi phải vượt qua nhiều thử thách với các môtip tiêu biểu như: môtip thử thách về phẩm chất, tính cách, về tài năng, lòng dũng cảm và sự thủy chung
môtip về lực lượng thần kì, môtip cứu vật được vật trả ơn. Tuy nhiên, khi xây dựng nhân vật mồ côi với những vẻ đẹp phẩm chất, tính cách cũng như sử dụng những môtip thần kì trong truyện cổ tích thần kì thì mỗi dân tộc đã thể hiện được sắc màu văn hóa riêng của dân tộc mình.