Đầu thế kỷ XX, văn học Việt Nam đã tiếp thu, học tập và chịu ảnh hưởng của văn học phương Tây, nhất là văn học Pháp để xây dựng một nền văn học mới tiên tiến, hiện đại. Nhiều thể loại mới được hình thành, nhiều phương pháp nghiên cứu phê bình mới được áp dụng, trong đó có nghiên cứu phê bình văn học sử, điển hình "Việt Nam cổ văn học sử" của Nguyễn Đổng Chi. Bài viết tập trung nghiên cứu, khảo sát tác phẩm "Việt Nam cổ văn học sử" trên hai bình diện: Cách phân kỳ văn học và thể loại văn học, nhằm chứng minh mỗi thời kỳ đều gắn liền với một thể loại văn học tiêu biểu, điển hình.