Bài viết nhấn mạnh quá trình Việt hóa Bà Mẹ Xứ Sở trên khái cạnh quản hạt lãnh thổ lẫn lãnh hải, cùng diện mạo hệ thống thần linh biển mạng đậm dấu ấn văn hóa phương nam, từ thế kỷ XVIII - XIX, cùng khát vọng và các phương thức thể hiện rõ nét, cụ thể hóa ý thức dân tộc, thống nhất trên một vùng lãnh thổ lãnh hải xuyên suốt Bắc - Nam, từ thời Nguyễn.