Tự chủ đại học là một mô hình lý tưởng được tìm kiếm sau khi hệ thống giáo dục đại học (GDĐH) toàn cầu đã trải nghiệm qua nhiều thế kỉ. Phần lớn các quốc gia đều hướng đến quyềnn tự chủ một cách toàn diện, bao gồm cả hai khía cạnh: Tự chủ học thuật và tự chủ thủ tục, trong đó tự chủ về tài chính là một trong những nội dung quan trọng của quyền tự chủ thủ tục, thể hiện thẩm quyền của các trường đại học trong việc đưa ra các quyết định về các chính sách liên quan đến việc tạo lập nguồn thu và quản lý chi tiêu. Tự chủ tài chính đòi hỏihững cải cách về chính sách học phí theo hướng đảm bảo công bằng xã hội trong giáo dục theo đúng quy luật của kinh tế thị trường, người được hưởng thụ các lợi ích thì phải có trách nhiệm đóng góp. Tuy nhiên, chính sách học phí hợp lý, một mặt phải góp phần giảm áp lực đối với NSNN, mặt khác giúp các cơ sở GDĐH được chủ động nguồn lực mà không làm giảm khả năng tiếp cận của người học. Bài viết phân tích thực trạng chính sách học phí, trên cơ sở đó đề xuất lộ trình cải cách học phí đối với GDĐH Việt Nam trong thời gian tới.