Cải cách thể chế chính là thách thức nhất đối với Việt Nam hiện nay. Bên cạnh những thành tựu to lớn mà đất nước đã đạt được sau hơn 30 năm đổi mới, đặc biệt những kết quả tích cực của việc giải quyết những vấn đề kinh tế - xã hội vài năm gần đây, nhìn từ phương diện cải cách thể chế, cần thừa nhận một thực tế là, thái độ ít hài lòng, không yên tâm và lo lắng... vẫn là tâm thế khá phổ biến hiện nay. Bài viết chỉ ra bảy vấn đề quy định thực trạng đất nước hiện nay và đồng thời cũng quy định chiều hướng và tốc độ của sự phát triển đó là: 1) Nợ công
2) Sự lệ thuộc của nền kinh tế
3) Sự chuyển đổi mô hình phát triển
4) Tham nhũng
5) Môi trường, tài nguyên
6) Các vấn đề xã hội
7) Vấn đề biển Đông - vấn đề không tách rời tâm thức dân tộc - quốc gia. Bên cạnh đó, bài viết cũng chỉ ra xu hướng phát triển của đất nước trong thời gian tới.