Phần lớn của dân tộc thiểu số nước ta cư trú phân tán và xen kẽ ở vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới là địa bàn có vị trí chiến lược về chính trị, kinh tế, văn hóa và quốc phòng, an ninh. Đây là vùng có nhiều tiềm năng để phát triển kinh tế, nhưng cũng rất khó khăn vì địa hình hiểm trở, nguồn sống của đồng bào các dân tộc thiểu số chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp gắn với đất đai mang lại. Vì vậy, đất đai không chỉ là tư liệu sản xuất mà là không gian sinh tồn của đồng bào dân tộc thiểu số. Bài viết này trình bày các yếu tố khách quan và chủ quan tác động đến biến đổi quan hệ về đất đai ở vùng dân tộc thiểu số và miền núi đánh giá sự biến đổi quan hệ về đất đai và tác động nó đến biến đổi quan hệ dân tộc ở vùng dân tộc thiểu số.