Loại hình di vật đá "hình mai mực" đầu tiên được phát hiện năm 1973 tại buôn Drai Si, tỉnh Đắk Lắk. Từ đó đến nay, loại hình di vật này được phát hiện ngày càng nhiều ở tỉnh Đắk Lắk, với những tên gọi khác nhau như "dầm đá", "rìu hình mai mực", "rìu hình chữ U"... Tuy nhiên, những tư liệu này chưa được hệ thống hóa, phân loại nhằm chỉ ra đặc trưng di vật, mối quan hệ giữa loại hình di vật này với loại hình di vật khác trong cùng di tích, cũng như vai trò của loại hình di vật này đối với đời sống các cư dân tiền sử. Trên cơ sở hệ thống toàn bộ tư liệu đã biết và kết quả điều tra, xác minh và nghiên cứu mới nhất, bài viết đưa ra một số nhận thức bước đầu, làm cơ sở cho những nghiên cứu khảo cổ học tiếp theo ở Tâ Nguyên.