Từ năm 1972 đến 1978, tận dụng những tác động tích cực của nhân tố quốc tế và nhân tố nội tại, Chính phủ Nhật Bản và Trung Quốc đã vượt qua những trở ngại, tiến hành ký kết Tuyên bố chung thiết lập quan hệ ngoại giao (1972) và Hiệp ước Hòa bình hữu nghị (1978), tạo nền tảng cho quan hệ hai nước phát triển toàn diện trong những thập niên 1980, 1990. Bài viết phân tích những nhân tố tác động góp phần tạo nên những thành tựu đối với quan hệ hai quốc gia quan trọng bậc nhất khu vực Đông á trong giai đoạn nói trên.