Khác với những nhận định trước đây về Phật giáo Nhật Bản thời Minh Trị với hình ảnh của sự đàn áp và suy vong, từ những sử liệt đương thời, bài viết hướng đến mục đích làm sáng tỏ vai trò của giới Phật giáo Nhật Bản trong việc cải cách bản thân giới Phật giáo nói riêng và tôn giáo nói chung. Mặc dù vấp phải nhiều thách thức của thời đại, nhưng với vị thế xã hội, nền tảng tri thức và kinh tế vốn có, giới Phật giáo Nhật Bản đã chọn con đường nhập thế, thực hiện những bước chuyển mình ngoạn mục và cống hiến lớn lao cho công cuộc Minh Trị duy tân của đất nước.